PEĆINCI – U Opštini Pećinci je 17. januara održan sastanak koji je okupio brojne stručnjake iz najrelevantnijih državnih institucija iz oblasti očuvanja kulturno-istorijske baštine, a tema sastanka koji su organizovali Opština Pećinci i Zavod za zaštitu spomenika kulture iz Sremske Mitrovice bila je istraživanje, konzervacija i prezentacija tvrđave Kupinik u Kupinovu.
Učesnici su se najpre okupili na Kupiniku – poslednjoj prestonici srednjovekovne srpske države, gde im je dr Emina Zečević, arheolog Narodnog muzeja Srbije, predstavila rezultate arheoloških istraživanja Kupinika sprovedenih tokom 2021. i 2022. godine.
Radni deo sastanka nastavljen je u zgradi Opštine, a u prisustvu predstavnika Ministarstva kulture, Pokrajinskog sekretarijata za kulturu, javno informisanje i odnose s verskim zajednicama, Republičkog zavoda za zaštitu spomenika kulture, Zavoda za zaštitu spomenika kulture iz Sremske Mitrovice, Narodnog muzeja Srbije i Opštine Pećinci.
Na sastanku je postignut okvirni dogovor da nosilac aktivnosti na istraživanju, zaštiti i prezentaciji Kupinika bude Zavod iz Sremske Mitrovice, kao regionalna ustanova, u saradnji sa Opštinom Pećinci i uz angažovanje stručnih lica iz svih referentnih institucija, a direktor Zavoda Ljubiša Šulaja ocenio je da je neophodno priču o Kupiniku podići na viši nivo i dodao da će Zavod pripremiti plansku dokumentaciju koja će biti okvir u kojem će se kretati dalje aktivnosti na istraživanju, zaštiti i prezentaciji Kupinika kao tvrđave koja ima značaj i kao istorijski i kao spomenik kulture sa svih drugih aspekata
„Ovde je jako bitan istorijski momenat, a mislim da je nad tim delom istorije koji predstavlja Kupinik nekako se nadvila magla i malo se bavilo proučavanjem Kupinika i njegovog značaja u srpskoj istoriji. Mislim da je konačno vreme da se ta magla sa Kupinika rastera i upravo ova arheološka istraživanja koja će prethoditi tome će sigurno doprineti da se svest o Kupiniku, i o periodu srpske države posle pada Smedereva, mnogo bolje rasvetli i da se o tome mnogo više priča. Imamo apsolutnu podršku Opštine Pećinci koja shvata značaj Kupinika, tako da ćemo sve učiniti da priča o Kupiniku dobije onu težinu koju treba da ima“ – izjavio je Šulaja.
Milan Micić, pomoćnik pokrajinskog sekretara za kulturu, javno informisanje i odnose s verskim zajednicama i generalni sekretar Matice srpske, istakao je da je Sekretarijat u prethodnim godinama za aktivnosti na istraživanju i promociji Kupinika izdvojio četiri miliona dinara.
„To svakako nije dovoljno, ali to govori o pažnji Pokrajinskog sekretarijata prema Kupiniku, jer Kupinik nije samo tvrđava. Kupinik je jedan snažan identitetski simbol i on govori o Srbima u 15. i 16. veku na prostoru Srema, ali i Banata i Bačke, kada su ostaci srpske srednjovekovne države bili preneseni u Srem i kada su na Savi i Dunavu Srbi i u Sremu i u Banatu učestvovali u toj opštehrišćanskoj borbi protiv osmanske najezde, zajedno sa ugarskim vladarima. Kupinik je najvidljivija i najjača tačka koja govori o borbi srpskog naroda na granici svetova, na granici civilizacija i kultura, na mestu gde su se sudarili islamski i hrišćanski svet“ – rekao je Micić i dodao da je zbog toga Kupinik višestruko identitetski značajan za istoriju i kulturu srpskog naroda, posebno za istoriju u kulturu srpskog naroda severno od Save i Dunava.
On je ocenio da je u tom smislu ovaj sastanak izuzetno značajan, jer nagoveštava da bi u budućnosti i država i institucije, kao i Opština Pećinci koja je svakako najviše zainteresovana za ove aktivnosti, mogli da saberu energiju, finansijska sredstva i kulturne i naučne potencijale da bi se, ne samo obnovio Kupinik, nego da bi se ispričala priča o poslednjim Brankovićima, o ostacima srpske srednjovekovne države u Sremu i o istoriji i kulturi srpskog naroda na ovom prostoru.
„U tom smislu bi svakako i Matica Srpska dala svoj doprinos u predvečerje velikih jubileja – 200 godina Letopisa Matice srpske i 200 godina od osnivanja Matice srpske 1826. godine u Pešti. Matica srpska se nalazi svuda gde se nalazi srpski narod i srpska kultura, a Kupinik bi bio ta tačka oko koje bi se mogla razviti ta snažna identitetska priča o borbi predaka kroz vekove da očuvaju svoju samobitnost, iako je ta borba bila vrlo često teška, krvava i sa neizvesnim ishodom“ – izjavio je Micić.
Zamenik predsednika opštine Pećinci Zoran Vojkić je još jednom potvrdio spremnost lokalne samouprave da nastavi sa podrškom projektima vezanim za Kupinik.
„Nastavićemo da konkurišemo za sredstva kod Ministarstva kulture i kod Pokrajinskog sekretarijata za kulturu, a projekat ćemo podržati i sopstvenim sredstvima. Mi smo prethodnih godina kroz donošenje Plana detaljne regulacije i kroz rešavanje imovinsko-pravnih odnosa započeli ove aktivnosti i naravno da ćemo ih nastaviti. Sve institucije čiji su predstavnici danas prisustvovali sastanku jasno govore o značaju Kupinika i dela srpske istorije koji se odvijao na ovim prostorima“ – rekao je Vojkić i istakao da će Opština nastaviti sa održavanjem lokaliteta kroz Muzejsku jednicu – Muzej Kupinik, da će učestvovati u sufinansiranju projekata i da će finansirati rekonstrukciju pešačkog mosta koji vodi prema tvrđavi.
Na sastanku je predloženo i potpisivanje protokola o saradnji između Opštine Pećinci i Matice srpske, koji bi omogućio da upravo ova institucija bude prostor na kojem će se prezentovati sve relevantne istorijske činjenice o poslednjoj prestonici srpske srednjovekovne države.
